به نقل از «صدای ایران»

علت اصلی افزایش نرخ دلار چیست؟

تاریخ انتشار: ۵ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۸۷۱۴۰۸

پس از کاهش قیمت ارز در روز گذشته، امروز بار دیگر قیمت در صرافی‌ها افزایش چشم‌گیری یافت؛ افزایشی که مسئولان هر کدام توپ تقصیر را به زمین دیگری می‌اندازند.

به گزارش صدای ایران از ایسنا، پس از آن که طی هفته گذشته قیمت ارز افزایش قابل توجهی یافت، روز گذشته شاهد کاهش نرخ ارز بودیم و این کاهش قیمت این نوید را می‌داد که نرخ ارز در راستای رسیدن به تعادل در هفته جاری کاهشی باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با توجه به اینکه رئیس‌کل بانک مرکزی نیز چندین بار تاکید کرده که در صورت ضرورت، اقدامات لازم را در بازار ارز انجام خواهد داد، به نظر می‌رسید که با سیاست‌های ارزی بانک مرکزی قیمت ارز افزایش چندانی نمی‌یابد، اما امروز بار دیگر بازار ارز با رشد قیمت روبه‌رو شد.

دلار امروز ۱,۱۵۰ تومان گران شد

نرخ فروش دلار در صرافی‌های مجاز بانک مرکزی که در آخرین روز هفته گذشته به ۱۲ هزار و ۹۷۰ تومان رسیده بود، روز گذشته با کاهش حدود ۵۰۰ تومانی به ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش یافت و پیش‌بینی می‌شد که امروز نیز قیمت دلار کاهشی باشد، اما بر اساس اعلام این صرافی‌ها، قیمت فروش دلار امروز (پنجم اسفند) به ۱۳ هزار و ۶۵۰ تومان رسید؛ یعنی ۱۱۵۰ تومان گران‌تر از دیروز.

با این وجود هنوز دلیل اصلی این افزایش قیمت ارز مشخص نیست و اظهارنظرهای مختلفی درباره آن انجام می‌شود که مشخص نیست کدام یک از آن‌ها به واقعیت نزدیک‌تر است.

عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی هفته گذشته در جریان افزایش نرخ ارز، توپ را به زمین دولت و سیاسیون انداخته و با انتشار یک پست اینستاگرامی اعلام کرد که اظهارنظرهای سیاسی و تبلیغات منفی علاقه‌مندان به افزایش نرخ ارز سبب این نوسان شده است.

وی مصوبه آزادی ورود کالا از طریق مرزنشینان و ملوانان را یکی دیگر از دلایل افزایش نرخ ارز دانسته و از هیأت وزیران خواسته بود که در این مصوبه تجدید نظر کنند.

وی درباره چرایی افزایش نرخ ارز، توضیح داد: مصوبه آزادی ورود ۱۰ ها قلم کالا از طریق مرزنشینان و ملوانان، در شرایط تحریم و محدودیت‌های ارزی، واردات اجناس غیرضرور در این موقعیت زمانی را افزایش داده و قطعاً موجب افزایش تقاضای ارز در سلیمانیه، دوبی، هرات و متعاقباً در بازار ایران شده است.

همتی افزود: البته عامل مهم روانی اجلاس FATF هم مزید بر علت شده است.

حال آن‌که اجلاس FATF نیز روز جمعه اعلام کرد که تعلیق اقدامات تقابلی علیه ایران را تمدید کرده است. به این ترتیب این عامل روانی نیز اکنون از بین رفته و نمی‌توان آن را عامل محکمی برای افزایش نرخ ارز حتی در روزهای گذشته دانست.

اظهارات رئیس‌کل بانک مرکزی در حالی است که برخی از فعالان حوزه تجارت خارجی از دشوار شدن تأمین ارز موردنیاز خود از طریق سامانه نیما طی دو روز گذشته خبر داده‌اند.

البته بانک مرکزی که متولی سامانه نیماست، در این باره تغییر خاصی را اعلام نکرده اما در صورتی که تغییر در روند تخصیص ارز در سامانه نیما حقیقت داشته باشد، می‌توان این تغییرات را یکی دیگر از دلایل افزایش چشم‌گیر قیمت ارز امروز دانست.

این در حالی است که بانک مرکزی نه تنها اشاره‌ای به کاهش ارز در سامانه نیما نکرده، بلکه طی روزهای اخیر مدعی شده بود که عرضه ارز در این سامانه برای تأمین نیاز واردکنندگان افزایش یافته است.

بر اساس گزارش بانک مرکزی، طی سه روز ابتدایی هفته گذشته، بیش از ۲۷۵ میلیون یورو توسط صادرکنندگان و بانک مرکزی برای تأمین ارز ثبت سفارش‌های وارداتی در سامانه نیما فروخته شده است.

این گزارش حاکی است، سهم صادرکنندگان غیرنفتی از مبلغ ارز فروخته شده، بیش از ۶۰ درصد بوده است که به عبارتی به طور متوسط در هر روز ۱۰۰ میلیون دلار ارز برای واردات تأمین شده است.

طبق اعلام بانک مرکزی، روند عرضه ارز حاصل از صادرات و نیز تأمین ارز توسط بانک مرکزی در ایام پایان سال افزایش پیدا می‌کند.

با این حساب با توجه به اینکه اتفاق منفی جدیدی در حوزه سیاست خارجی نیفتاده است، به نظر می‌رسد که عامل افزایش نرخ ارز داخلی است و در این شرایط بانک مرکزی دولت را عامل این گرانی می‌داند، در حالی که ممکن است اقدامات بانک مرکزی در سامانه نیما نیز دلیل این گرانی ارز باشد.

منبع: صدای ایران

کلیدواژه: افزایش قیمت دلار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۸۷۱۴۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همتی رئیس کل اسبق بانک مرکزی: کاهش قیمت دلار در چند روز اخیر به دلیل تزریق است اما این روش جواب نمی دهد / دولت از مردم عذرخواهی کند

«دولت نباید ژست کنترل تورم را به خود بگیرد. به نظر من باید از مردم عذرخواهی کنند و بگویند نتوانستیم تورم را کنترل کنیم.»   عبدالناصر همتی، رئیس کل اسبق بانک مرکزی در گفت‌وگو با هم‌میهن به صراحت بر شکست دولت در مبارزه با تورم تاکید کرد.   در شرایطی که دولت می‌گوید در سیاست‌های پولی موفقیت داشته و توانسته به کنترل رشد نقدینگی دست پیدا کند اما متخصصان این حوزه روند کاهش رشد نقدینگی را نشانه موفقیت دولت در این حوزه نمی‌دانند. همتی با اشاره به اینکه کنترل نقدینگی اقدام مثبتی است، می‌گوید: «مدیریت فقط کنترل نقدینگی نیست.»   *‌اخیراً نرخ تورم سال 1402 از سوی بانک مرکزی اعلام شده که نشان می‌دهد تورم به‌رغم تلاش‌های دولت رشد پیدا کرده و حتی رکورد دولت هاشمی را شکسته است. چرا هیچ‌یک از برنامه‌های دولت برای مهار تورم نتیجه نداد؟ جدولی که در روزهای گذشته منتشر شده آماری است که معمولاً بانک مرکزی به صورت ماهانه برای تادیه دیون و تعهدات به قوه قضائیه ارائه می‌کند تا به منظور رای دادن در اختیار قضات باشد.   یک نکته‌ای را باید مورد توجه قرار داد و آن اینکه در صدر جدول نوشته شده بر پایه سال 1395 درحالی‌که در اواخر سال 1401 پایه شاخص تورم را اصلاح کردند و سال پایه به 1400 تغییر پیدا کرد. بنابراین اگر شما بخواهید براساس سال 1400 این اطلاعات را تعدیل کنید به نظر من به زیر 50 درصد می‌رسد. یعنی نرخ تورم 1402 بین 48 تا 50 درصد خواهد بود. به این ترتیب اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم و براساس سال پایه‌ای که معیار مرکز آمار است که البته بانک مرکزی نیز هماهنگ با مرکز آمار سال پایه را اصلاح کرده، نرخ را اعلام کنیم، عدد 52 برای تورم 1402 باید بین 48 تا 50 درصد اصلاح شود.   *‌اینکه تورم 50 درصد باشد یا 52 درصد چندان در اصل موضوع تغییری ایجاد نمی‌کند. به هر حال آنچه مشخص است اینکه دولت در برنامه کنترل تورم موفق نبوده است. دو نکته را در این زمینه باید اشاره کرد. سال 1402 را با سال آخر دولت دوازدهم که فشار حداکثری وجود داشت نمی‌توان مقایسه کرد. در سال 1398 وصولی درآمد نفتی 12 میلیارد دلار بود و در سال 1399 درآمدها به 7/5میلیارد دلار رسید. درحالی‌که در سال 1402 بنا بر اعلام وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و وزارت نفت درآمد نفتی به 35 میلیارد دلار رسیده است. یعنی پنج برابر درآمد نفتی در سال 1399 سال گذشته درآمد نفتی به دست آمده است.   با این درآمد نفتی و اینکه تاکید می‌شود صادرات غیرنفتی جهش پیدا کرده و مجموع صادرات به 78 میلیارد دلار رسیده، تورم بین 48 تا 50 درصد اصلاً قابل قبول نیست. من سوالم این است که مسئولان دولت سیزدهم که آمار بانک مرکزی در خصوص تورم نقطه‌به‌نقطه شهریور 1400 مورد تاکید قرار می‌دادند امروز چرا آمار بانک مرکزی را مورد نظر قرار نداده و آن را مبنای تحلیل قرار نمی‌دهند؟ پاسخ واضح است. برای اینکه بین آمار مرکز آمار و بانک مرکزی حداقل 10 درصد اختلاف وجود دارد.   نکته دومی که باید به آن توجه کرد این است که حتی اگر بنا بر گفته دولت مبنا را بر نرخ مرکز آمار هم بگذاریم عملکردشان با وعده‌هایی که در این حوزه داده بودند هم‌جهت نیست. وعده داده بودند تورم را اول نصف می‌کنند. یعنی در مرحله اول تورم از 46 به 23 درصد کاهش پیدا کند و بعد هم آن را تک‌رقمی کرده یعنی به زیر 10 برسانند.   امروز با 48 درصد نرخ تورم مواجه هستیم که عملکرد بسیار بدی است و به مفهوم شکست در مبارزه با تورم محسوب می‌شود. بنابراین این دولت نباید ژست کنترل تورم را به خود بگیرد. به نظر من باید از مردم عذرخواهی کنند و بگویند نتوانستیم تورم را کنترل کنیم.   تورم 48 درصد به معنای کنترل نرخ نیست. 48 درصد، تورم بسیار سنگینی است. در شرایط بسیار خاص این تورم ممکن است قابل پذیرش باشد. مانند آنچه در سال 1399 اتفاق افتاد و درآمدها به دلیل شیوع کرونا و حضور ترامپ افت شدید پیدا کرده بود و عملاً درآمد نفتی نداشتیم. مهمترین لنگر نرخ تورم، نرخ ارز است.   دولت نه نرخ ارز را توانست کنترل کند و نه تورم را. امروز می‌بینید که با تزریق بی‌حد درهم و دلار سعی در تقویت ارزش ریال دارند. البته من این اقدام بانک مرکزی را نفی نمی‌کنم. به هر حال کنترل نرخ دلار کار خوبی است و باید هم انجام شود. ولی اینکه با ارزپاشی این کاهش نرخ انجام شود مورد پذیرش نیست و این روش هیچ‌گاه جزو سیاست‌های من نبوده.   تزریق ارز جواب اصلی، اساسی، پایه‌ای، علمی و فنی نیست. راه آن مدیریت درست بازار ارز و شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش نرخ ارز است. به هر حال این تورم چه 52 درصد با پایه 95 یا کمتر از 50 درصد با پایه 1400 نشان‌دهنده عدم موفقیت دولت در کنترل تورم و عدم تحقق وعده‌های دولت در این حوزه است.   *‌دلیل عدم اثرگذاری کاهش رشد نقدینگی بر تورم چیست؟ کنترل رشد نقدینگی اقدام مثبتی است و به نظر من باید ادامه پیدا کند. البته من اطلاع دارم که ریشه کاهش رشد نقدینگی که اتفاق افتاده، کنترل ترازنامه بانک‌هاست که حتماً آثار رکودی در اقتصاد و تولید خواهد داشت.   در هر حال صرف‌نظر از علت کاهش رشد نقدینگی، این امر می‌تواند در مهار تورم مؤثر باشد. با این حال باید در نظر داشت که نقدینگی یک واسط است. رئیس‌جمهور و باقی اعضای دولت نباید روی کاهش رشد نقدینگی مانور دهند. مردم که با نقدینگی کاری ندارند. برای مردم تورم و پولی که از جیب‌شان می‌رود مهم است. تورم باید کم شود.      *‌چرا کنترل رشد نقدینگی و افزایش درآمدهای صادراتی نتوانست منجر به مهار تورم شود؟ مدیریت فقط کنترل نقدینگی نیست. مدیریت و کارآمدی اهمیت دارد. کشور کسری بودجه سنگینی دارد. کسری بودجه و اضافه‌برداشت بانک‌ها به اقتصاد فشار می‌آورد. امروز نرخ بهره تامین مالی در بازار بالای 40 درصد است. نرخ 40 درصد به مفهوم آن است که تعادل سیستم پولی کشور از دست‌شان خارج شده است. شما نمی‌توانید بگویید رشد نقدینگی 25 درصد و نرخ بانکی 23 درصد است ولی در بازار نرخ بهره تامین مالی 40 درصد باشد.   این نشان می‌دهد یک جاهایی اشکال وجود دارد. این نشان می‌دهد یک ناهماهنگی در سیاست‌های پولی، ارزی و مالی کشور وجود دارد. تا این ناهماهنگی حل نشود نمی‌توان تورم را کنترل کرد.   آقایان گمان می‌کنند با زدن دکمه کنترل نقدینگی، تورم خود به خود کاهش می‌یابد.  رشد اقتصادی هم بسیار مهم است. رشد اقتصادی سال گذشته ناشی از تولید نبوده. عمده آن از محل فروش نفت و رشد بخش خدمات بعد از کرونا به دست آمده است.   بخش غالب رشد بخش خدمات نیز به رشد عملیات واسطه‌های مالی برمی‌گردد. بنابراین این رشد به بخش تولید واقعی مربوط نمی‌شود. به نظر من، در حکمرانی مشکل داریم. تا مشکل حکمرانی حل نشود با تکیه بر یک عامل متغیر در سیاست‌های پولی نمی‌توان تورم را کنترل کرد. کانال عصر ایران در تلگرام